Ngôn quá kỳ hành

Điển hay tích lạ

Ngôn quá kỳ hành

“Ngôn quá kỳ hành…” nguyên câu là: “Ngôn quá kỳ hành bất khả trọng dụng” đó là lời nói của Lưu Bị chúa nước Tây Thục đời Tam Quốc, có nghĩa: “Nói nhiều hơn làm, không dùng việc lớn được.”

Lưu Bị đánh Ngô bị đại bại, chạy về Bạch Đế Thành, lâm bịnh nặng. Trước phút lâm chung, các quan chầu chực bên long sàng. Lưu Bị nhìn thấy có Mã Thốc bèn truyền cho tạm lui ra. Đoạn hỏi Khổng Minh:

- Thừa tướng xem tài Mã Thốc thế nào?

Nguyên Thốc là người có tài bác lãm quần thư, quán thông kim cổ, không có điều nào hỏi mà không biết, không có sách nào hỏi mà không nhớ, nên Khổng Minh thành thật đáp:

- Cũng là bậc anh tài đời này.

Lưu Bị nói:

- Không đâu! Trẫm xét thấy người ấy thường nói lớn quá sự thực mà làm thì không được như lời, không thể dùng vào việc lớn. Thừa tướng nên xét kỹ lại.

Lưu Bị chết.

Khổng Minh đem binh ra Kỳ Sơn đánh Ngụy.

Ngụy chúa là Tào Duệ dùng Tư Mã Ý làm đô đốc cầm binh đánh Thục.

Nguyên phía tây núi Tần Lĩnh có một con đường quan yếu gọi là Nhai Đình. Cạnh đó có thành Liệt Liễu. Hai chỗ ấy là yết hầu của Hán Trung (đất của Thục). Tư Mã Ý định kéo binh thẳng tới Nhai Đình, chiếm được điểm giao thông quan trọng này thì Dương Bình Quan của Thục cũng sắp lọt vào tay Ngụy.

Nhai Đình mất, tất Ngụy sẽ cắt đứt đường vận tải lương thực thì một vùng Lũng Tây của Thục khó giữ nổi. Như vậy Thục chỉ còn hai cách bị động: rút lui hay ở lại cố thủ. Hễ Ngụy nghe quân Thục chuyển động rút quân về Hán Trung, lập tức chia binh chận các đường nhỏ mà đánh. Nhược bằng quân Thục không lui, Ngụy sẽ cho các lộ quân đào hào, đắp lũy cố giữ chặt đứt các đường rút về của Thục, như vậy chỉ trong vòng một tháng, Thục sẽ bị tuyệt lương, quân chết đói hết.

Khổng Minh vẫn nhận thấy điều đó cho nên chọn tướng đem binh giữ Nhai Đình. Mã Thốc xin đi. Khổng Minh nói:

- Nhai Đình chỉ là một mảnh đất nhỏ, nhưng can hệ vô cùng. Nếu chỗ ấy thất thủ thì cả đại quân ta nguy hết đường cứu! Ngươi tuy thâm thông mưu lược nhưng hiềm nơi ấy không có thành quách, lại cũng chẳng có thế hiểm nào mà dựạ Khó giữ vô cùng.

Thốc nói:

- Tôi làu thuộc binh thơ từ nhỏ lại cũng biết phép dùng binh, lẽ nào không giữ nổi một chỗ như Nhai Đình.

Thấy Thốc cương quyết xin đi và lập “quân lịnh trạng” nên Khổng Minh phát cho 2 vạn 5 ngàn tinh binh và cho thêm một thượng tướng là Vương Bình trợ giúp. Khổng Minh lại kêu Bình vào dặn dò riêng:

- Ta vốn biết ngươi bình sinh cẩn thận nên mới đem việc này phó thác cho. Vậy phải thận trọng đề phòng. Đóng trại ở Nhai Đình thì phải đóng chặn ngang đường chính yếu, khiến giậc không đi qua lọt. Hạ dinh trại xong, hãy vẽ ngay đường lối bốn mặt tám phương và hình thế địa lý, lập thành bản đồ đầy đủ, gởi về cho ta xem. Ngoài ra, việc gì cũng phải bàn nhau kỹ càng rồi hãy làm, chớ có coi thường. Nếu giữ được nơi ấy an toàn tức là được công đầu trong việc đánh chiếm Trường An vậy.

Mã Thốc và Vương Bình kéo quân lên đường rồi, nhưng Khổng Minh còn cẩn thận sai thêm tướng giỏi dẫn binh đóng giữ phía đông bắc và phía sau Nhai Đình để tiếp cứu khi Nhai Đình bị nguy.

Mã Thốc, Vương Bình đến Nhai Đình, trước hết đi quan sát địa thế đóng quân. Thốc xem xét rồi cười nói:

- Sao Thừa Tướng cẩn thận đến thế! Một nơi ven núi thế này, quân Ngụy đâu dám bén mảng tới.

Vương Bình nói:

- Dù quân Ngụy không dám đến, ta cũng phải đóng trại vào chỗ ngã năm kia để canh giữ năm mặt đường.

Nói rồi truyền quân sĩ đi đẵn cây đóng trại, tính kế giữ lâu dài. Mã Thốc không bằng lòng, nói:

- Ai đóng trại giữa đường bao giờ? Tiện đây có ghềnh núi, bốn mặt đều kín đáo, cây cối lại rất nhiều, chính là chỗ hiểm trời dành cho ta, cứ đóng quân ngay trên núi là hơn.

Bình nói:

- Tham quân tính sai rồi, đóng trại giữa đường đi, đào hào đắp lũy chấn ngang thì quân giặc dẫu có 10 vạn cũng không thoát qua lọt. Chớ bỏ ngã năm xung yếu này mà lên núi đóng đồn, nếu quân Ngụy ào đến bổ vây bốn mặt thì chống làm sao?

Thốc cười ha hả:

- Ngươi liệu tính không khác gì… đàn bà! Binh pháp có dạy: “Từ trên cao nhìn xuống, đánh địch dễ như chẻ tre”. Nếu quân Ngụy đến đây, ta sẽ đánh cho không còn mảnh giáp.

Bình lại cãi:

- Trái núi này thật là chỗ tuyệt địa. Quân Ngụy cứ chặn đứt đường lấy nước thì quân ta chẳng đánh cũng rối loạn ngay.

Thốc gạt đi:

- Đừng bàn nhảm như thế! Tôn Tử có nói: “Lăn vào chỗ chết mà tìm được cái sông”. Nếu quân giặc chặn đường lấy nước thì quân ta cũng liều mình tử chiến, một người địch nổi trăm tên. Ta học binh thư đã chán ra rồi. Mọi việc đến Thừa Tướng còn phải hỏi ta nữa là! Sao ngươi cứ cản trở ta vậy?

Bình đành phải khuyên:

- Nếu Tham Quân nhất định đóng đồn trên núi thì xin chia binh cho tôi đóng một trại nhỏ dưới chân núi phía tây, làm thế “ỷ dốc”. Quân Ngụy đến, ta có thể cứu ứng lẫn nhau.

Nhưng Thốc vẫn không nghe. Bỗng thấy dân cư trong núi rầm rộ đổ ra, kéo từng tốp chạy đến, nháo nhác kêu rằng: “Giặc sắp đến nơi”. Vương Bình sốt ruột toan bỏ đi. Mã Thốc bảo:

- Ngươi đã không chịu nghe lịnh, giờ quân Ngụy sắp đến rồi, vậy ta cho ngươi 5 ngàn binh, cứ đi mà đóng trại tùy ý. Rồi đây khi phá xong quân giặc, về trước mặt Thừa Tướng, ngươi đừng mong chia công với ta.

Bình chẳng nói gì nữa, kéo ngay 5 ngàn binh xuống cách xa chân núi 10 dặm rồi hạ trại, rồi lập tức vẽ thành bản đồ, sai người đi suốt đêm về trình Khổng Minh, bẩm rõ mọi việc Mã Thốc tự ý đóng đồn trên núi…

Khổng Minh đặt bản đồ lên án, mở xem qua một lượt bỗng ông đập tay xuống ánh đánh “bùng”, kinh hãi kêu lên:

- Chết chưa! Mã Thốc ngu dốt, hãm quân ta vào chỗ nguy rồi.

Đoạn vội cho người thay Mã Thốc. Nhưng chưa kịp thì có tin cấp báo: “Nhai Đình và Liệt Liễu thất thủ cả rồi”. Khổng Minh giậm chân đập gối than rằng:

- Ôi thôi, việc lớn hỏng rồi! Đây là lỗi tại ta!

Mã Thốc phải nhờ Vương Bình, Cao Tường, Ngụy Diên đem binh tiếp ứng mới được toàn mạng.

Thốc bị xử tử theo quân pháp.

Khi võ sĩ dâng đầu Mã Thốc dưới thềm, Khổng Minh òa lên khóc! Có người hỏi:

- Mã Ấu Thường phạm tội bất khả dung. Thừa tướng đã giết đi để minh chính phép quân, sao còn sầu não?

Khổng Minh sụt sùi nói:

- Có phải ta khóc Mã Thốc đâu! Vì ta nhớ lại tiên đế lâm chung ở Bạch Đế Thành, đã dặn ta rằng: “Mã Thốc là kẻ hay nói quá sức mình, không nên giao cho việc lớn”. Nay quả đúng như thế. Ta càng giận mình ngu tối, lại càng nhớ đến đức sáng suốt của tiên đế, cho nên đau lòng mà khóc vậy!

Văn hóa thần truyền: Sức mạnh của thiện tâm

Văn hóa thần truyền: Sức mạnh của thiện tâm

Đức hạnh là bản chất tự nhiên của lương tri, được Chư Thần ban tặng cho con người, và đó là bản tính tốt đẹp nhất của loài người. Do vậy, mục đích quan trọng của việc làm người là duy trì được thiện tính và không ngừng thăng hoa về đạo đức. Một bậc quân tử luôn đọc những cuốn sách chân chính và hành xử đúng đắn. Anh ta cũng khuyến khích người khác làm như vậy, không ngừng cảm hóa người khác và giúp họ giác ngộ ra rằng con người sẽ sống trong sự bình an và thịnh vượng nếu họ tuân theo thiên lý và chính Đạo. Đó là tại sao cổ nhân thuyết rằng: “Bậc quân tử luôn lấy thiện đãi người.” Những ví dụ về cổ nhân khuyến thiện có rất nhiều, tuy nhiên dưới đây chỉ xin đưa ra vài tấm gương minh họa.

Vào thời Xuân Thu (770 TCN-476 SCN), khi Tử Lộ của nước Lỗ đến bái kiến đức Khổng Tử lần đầu tiên, ông ta phục sức sang trọng, trên đầu gài một chiếc lông chim và có phong thái ngạo mạn. Sau khi nghe Khổng Tử thuyết giảng với ông ta về đức tính khiêm nhường, ông ta nhận ra ngay lỗi lầm, đi thay trang phục của người học trò bình thường và cùng mọi người học tập lễ nhạc. Khổng Tử đã thuyết giảng về đạo làm quân tử và phép trị nước như sau: “Bậc quân tử coi trọng nhất là chữ ‘nghĩa’. Với bậc quân tử, có dũng mà không có nghĩa thì là làm loạn; với bậc tiểu nhân, có dũng mà không có nghĩa thì là kẻ đạo tặc. Bậc quân tử mưu cầu đạo chứ không mưu cầu miếng ăn, lo cho đạo chứ không lo lắng cảnh bần cùng. Làm quan phải gương mẫu, yêu thương dân chúng và không được lười nhác trễ nải.” Nhờ Tử Lộ đi theo phò tá Khổng Tử chu du liệt quốc và hoằng dương đạo đức, cảnh giới tư tưởng của ông không ngừng thăng tiến. Ông nhất mực tin tưởng vào người thầy của mình và tận sức phục vụ quốc gia. Khổng Tử khen ngợi ông: “Tử Lộ thích nghe lời khiển trách, không ngừng sửa chữa lỗi lầm, đó gọi là tiến bộ!” Sau này khi Tử Lộ được bổ nhiệm làm quan huyện Bồ Ấp, ông thực hành việc giáo hóa dân chúng bằng lễ nhạc. Quả nhiên ba năm sau, huyện Bồ Ấp trở nên an cư lạc nghiệp, dân chúng sống thuần hậu, được Khổng Tử nhiều lần ca ngợi.

Vào thời nhà Minh (1368-1644), có một người đàn ông ở tỉnh Sơn Tây tên là Ngũ Thiên Cân, là người học võ nên rất dũng mãnh và khá hung dữ. Mỗi khi anh ta nghe thấy ai đó nói câu nào không hợp ý mình liền lao vào đánh người. Anh ta thường lấy đồ hoặc vay tiền người khác mà không hoàn trả, mọi người ai cũng sợ anh ta. Một ngày trời rất nóng bức, anh ta leo lên lầu thượng của một tòa nhà để hóng mát. Mọi người ở đó thấy anh ta sợ quá đều bỏ chạy cả, chỉ duy có một ông lão vẫn đứng đó không động đậy. Anh ta thấy vậy bèn nổi cơn thịnh nộ: “Bọn chúng chạy cả rồi, chỉ còn ông vẫn đứng đó, có phải ông vẫn chưa biết quyền cước của ta lợi hại thế nào chăng?” Ông lão đáp: “Anh chấp mê bất ngộ. Cha mẹ anh dưỡng dục anh trưởng thành, hy vọng anh trở thành người có ích cho đất nước. Anh thân đầy võ nghệ, đã không báo đáp cho quốc gia, lại còn hành xử như kẻ vô lại. Quốc gia đã thiếu mất một nhân tài hữu dụng, đáng tiếc thay, đáng tiếc thay!”. Ngũ Thiên Cân sau khi nghe lời dạy bảo của ông lão, cảm thấy rất hổ thẹn, nói trong nước mắt: “Mọi người đều nói tôi là kẻ xấu, tôi cũng thấy mình là kẻ xấu. Hôm nay nghe lời dạy bảo của lão nhân gia như tiếng ‘thần chung mộ cổ’(*) đánh thức tôi khỏi giấc ngủ mê. Nhưng tôi hành ác đã lâu, giống như trăng khuyết đến bao giờ mới tròn đầy trở lại. Tôi tự hỏi tôi còn có thể trở thành chính nhân quân tử được hay không?” Ông lão đáp: “Nếu anh kiên quyết hồi tâm chuyển ý, tu thân hướng thiện thì lẽ nào lại không thể tu thành chính nhân quân tử được?” Ngũ Thiên Cân từ đó xa lánh điều ác, chú trọng làm việc thiện, tận sức báo đáp quốc gia. Về sau ông được phong làm Phó Nguyên soái, trị quân nghiêm minh, thương dân như con, được dân chúng khắp nơi khen ngợi.

Cổ nhân thuyết rằng: “Con người ai cũng có lỗi lầm, nhưng biết sửa lỗi ấy thì thật sự là một hành động thiện từ.” Giáo dục con người bằng “đức” giúp con người khởi phát thiện tính trong tâm linh, nâng cao đạo đức con người bằng cách giúp họ từ bỏ đi sự ích kỷ và vụ lợi. Phương pháp giáo hóa bằng “thiện” mang một sức mạnh vĩ đại vì nó cải biến nhân tâm từ căn bản. Nó hướng dẫn con người đi tìm chân lý, phục hồi bản tính và lương tri, khuyến khích hành thiện, giải thể hết thảy những nhân tố bất chính.

(*) “Thần chung mộ cổ”: tiếng chuông buổi sớm và tiếng trống buổi chiều, ngụ ý đánh thức.

Sự lựa chọn của một vị bác sĩ

Đây là một câu chuyện có thật trong lịch sử y thuật. Có một bác sỹ nổi tiếng «mát tay» và có một đạo đức cao cả. Ông ta đã cứu mạng nhiều bệnh nhân mang trọng bệnh và ngày càng có uy tín, thanh danh, và ông được mọi người yêu mến.

Một ngày kia, một người từ ngoại thành đến và nhờ ông giúp đỡ một người trong gia đình của anh ấy, người đang bị bệnh nặng và tính mạng đang bị đe dọa. Không nói một lời, bác sỹ nhanh chóng chuẩn bị lên đường. Đúng lúc đó, ông nhận được tin tức xấu rằng con trai ông đã bị một băng cướp bắt cóc. Tên cầm đầu yêu cầu ông nộp tiền chuộc ngay lập tức.

Vào khoảnh khắc đó, ông bị đặt vào tình trạng tiến thoái lưỡng nan, phải lựa chọn giữa việc cứu một người lạ mặt và nộp tiền chuộc để cứu đứa con trai của mình. Ông ta suy nghĩ trong một tích tắc và quyết định rằng cứu người là nhiệm vụ của mình. Bởi vậy ông đã lên đường chữa cho bệnh nhân mà không quay đầu nhìn lại. Bệnh nhân đã được cứu. Và khi ông trở về lại nhà, hoàn toàn suy sụp, cả thể xác và tinh thần. Ông ta sững sờ khi thấy con trai mình đang chơi đùa như thể là không có gì xảy ra. Ông ta hỏi và biết được rằng, khi những kẻ cướp không nhận được tiền chuộc, chúng cử người đi điều tra và biết rằng bác sỹ đã đi vắng để xử lý một bệnh nhân ốm nặng. Vì thế những kẻ cướp đã thả đứa con trai của ông ấy.

Vị bác sỹ đó đã hành động với một phẩm giá cao đẹp. Ông cha ta ngày xưa chẳng những nhấn mạnh những kỹ năng y học mà còn đánh giá cao nhân phẩm và những tiêu chuẩn đạo đức. Tất nhiên, những kẻ cướp sẽ mãi mãi bị kết án và hãy dẹp chúng sang một bên. Ở đây chúng ta chỉ nên noi gương một hành động đạo đức, yêu cầu một bác sỹ đó cần phải luôn luôn tôn trọng những đạo đức y học và không được bị xúi giục bởi thanh danh và thế giới trần tục, cũng như những cám dỗ của lợi ích cá nhân.

Hãy là đại bàng tung cánh trên trời cao

Ngày xưa, có một ngọn núi lớn, bên sườn núi có một tổ chim đại bàng. Trong tổ có bốn quả trứng lớn. Một trận động đất xảy ra làm rung chuyển ngọn núi, một quả trứng đại bàng lăn xuống và rơi vào một trại gà dưới chân núi. Một con gà mái tình nguyện ấp quả trứng lớn ấy.

Một ngày kia, trứng nở ra một chú đại bàng con xinh đẹp, nhưng buồn thay chú chim nhỏ được nuôi lớn như một con gà. Chẳng bao lâu sau, đại bàng cũng tin nó chỉ là một con gà không hơn không kém. Đại bàng yêu gia đình và ngôi nhà đang sống, nhưng tâm hồn nó vẫn khao khát một điều gì đó cao xa hơn. Cho đến một ngày, trong khi đang chơi đùa trong sân, đại bàng nhìn lên trời và thấy những chú chim đại bàng đang sải cánh bay cao giữa bầu trời.

“Ồ – đại bàng kêu lên – Ước gì tôi có thể bay như những con chim đó”.

Bầy gà cười ầm lên: “Anh không thể bay với những con chim đó được. Anh là một con gà và gà không biết bay cao”.

Đại bàng tiếp tục ngước nhìn gia đình thật sự của nó, mơ ước có thể bay cao cùng họ. Mỗi lần đại bàng nói ra mơ ước của mình, bầy gà lại bảo nó điều không thể xảy ra. Đó là điều đại bàng cuối cùng đã tin là thật. Rồi đại bàng không mơ ước nữa và tiếp tục sống như một con gà. Cuối cùng, sau một thời gian dài sống làm gà, đại bàng chết.

Trong cuộc sống đời cũng vậy: Nếu bạn tin rằng bạn là một người tầm thường, bạn sẽ sống một cuộc sống tầm thường vô vị, đúng như những gì mình đã tin. Nhiều người đã từng tin và bỏ công sức để đi tìm ý nghĩa của cuộc sống, nhưng giữa cuộc sống xã hội họ đã quên mất mình là ai, và đã đánh mất nguyện ước xưa kia của mình. Vậy nếu bạn có một ước mơ chân chính, hãy cố thực hiện ước mơ của mình!

Ai cũng có thể bay

Có một cậu bé sống trong trại mồ côi từ nhỏ. Cậu bé luôn luôn ước mơ rằng mình có thể bay được như những chú chim. Mọi lời giải thích đều chẳng có nghĩa lý gì với cậu bé. Cậu ta hay thắc mắc rằng tại sao cậu lại không thể bay cơ chứ trong khi trong vườn thú còn có những con chim to hơn cậu ta, vậy mà chúng vẫn bay được.

Có một cậu bé khác bị liệt từ nhỏ, ước mơ duy nhất của cậy bé là có thể đi đứng và chạy được giống các cô cậu bé khác. Cậu bé cũng luôn hỏi bố mình lý do tại sao cậu lại không thể đi được.

Một hôm, cậu bé sống ở trại trẻ mồ côi được ra ngoài. Cậu ta đến công viên và nhìn thấy cậu bé bị liệt đang chơi trong hố cát. Cậu bé chạy lại đấy hỏi xem cậu bé trong hố cát kia đã bao giờ mơ ước được bay chưa.

- Tớ chưa bao giờ mơ như thế. – Cậu bé bị liệt trả lời – Nhưng tớ luôn ước rằng tớ có thể đi lại bình thường như cậu.

- Tớ xin lỗi, chuyện của cậu thật đáng buồn. Này, chúng ta có thể làm bạn với nhau được chứ?

- Tất nhiên rồi!

Hai đứa trẻ chơi với nhau rất vui vẻ cho đến khi bố cậu bé bị liệt mang chiếc xe lăn ra đón con trai mình về. Cậu bé có mơ ước được bay ra nói thầm điều gì đó vào tai bố bạn mình.

- Được thôi, nếu cháu muốn – Người bố vui vẻ đáp.

Cậu bé tiến lại chổ bạn mình và nói:

- Cậu là người bạn duy nhất của tớ. Tớ ước gì có một điều kì diệu sẽ làm cho bạn có thể đi lại được. Tớ chỉ có thể làm được cho bạn một điều nhỏ này.

Nói rồi cậu bé cõng ngay người bạn bị liệt của mình lên lưng và đi. Lúc đấu, cậu đi từ từ, rồi dần dần cậu chạy, chạy nhanh hơn. Cậu bé bị liệt hứng thú reo lên:

- Cảm ơn cậu, đây là lần đầu tiên tớ không cần xe lăn.

Cậu bé muốn được bay càng chạy nhanh hơn nữa dù mặt cậu đỏ bừng và áo thì ướt sũng mồ hôi. Người cha hạnh phúc nhìn hai đứa trẻ chạy vòng vòng quanh thảm cỏ. Cậu bé bị liệt giơ hai tay lên trời hét to:

- Bố ơi! Nhìn này, con có thể bay được rồi, con đang bay này!

Câu chuyện cảm động của hai cậu bé nhắc nhở chúng ta rằng: Nếu bạn không thể bay, bạn vẫn có thể giúp người khác bay. Cũng giống như là nếu bạn không thực hiện được ước mơ của mình thì bạn vẫn có thể giúp người khác thực hiện được ước mơ của họ. Cho dù ước mơ đó có giống hệt ước mơ của bạn. Và bạn vẫn hạnh phúc!

Nếu bạn “đúp”một năm?

Một lần, có người hỏi Thủ tướng Anh Winston Churchill:

- Điều gì đã giúp ông chuẩn bị tốt nhất để lãnh đạo nước Anh suốt Thế chiến thứ hai?
Trong suốt khoảng hơn 2 năm, nước Anh bị cô lập và về cơ bản là đứng một mình chống lại phát xít Đức ở phía Tây châu Âu.
Và Churchill trả lời:
- Đó là khi tôi học lại một lớp ở trường tiểu học.
Người kia hỏi vặn:
- Ông muốn nói là ông bị đúp một lớp phải không?
Churchill đáp:
- Tôi không coi đó là “đúp”. Không có từ “đúp” trong cuộc sống của tôi. Lúc đó, tôi biết rằng mình được cho cơ hội thứ hai để làm điều tốt hơn, và tôi phải nhớ, phải biết nắm lấy cơ hội đó.
Churchill là người luôn khẳng định rằng, mỗi lần bạn thất bại là một lần bạn được trao tặng cơ hội thứ hai, khi đã được trang bị nhiều kinh nghiệm hơn. Cho nên, bản thân thất bại cũng là một cơ hội.

Bài học về sự tự tin của bạn

Hôm ấy là ngày đầu tiên tôi học môn Toán với thầy Peter. Vừa vào lớp, thầy cho cả lớp làm bài kiểm tra đầu năm.

Cả lớp ngạc nhiên khi thầy phát cho chúng tôi ba loại đề khác nhau rồi nói:

- Đề thứ nhất gồm những câu hỏi vừa dễ và khó, nếu làm hết các em sẽ được 10 điểm. Đề thứ hai có số điểm cao nhất là 8 với những câu hỏi tương đối dễ. Đề thứ 3 có số điểm tối đa là 6 với những câu hỏi rất dễ. Các em được quyền chọn đề cho mình.

Thầy chỉ cho làm bài trong 15 phút nên tôi đã chọn đề thứ 2 cho chắc ăn.

Không chỉ tôi mà các bạn cùng lớp cũng thế, chẳng có ai chọn đề thứ nhất cả.

Một tuần sau, thầy Peter phát bài kiểm tra ra. Cả lớp lại càng ngạc nhiên hơn khi biết ai chọn đề nào thì được tổng số điểm của đề đó, bất kể làm đúng hay sai. Lớp trưởng hỏi thầy:

- Thưa thầy tại sao lại như thế?

Thầy cười rồi nghiêm nghị trả lời:

- Với bài kiểm tra nầy, thầy chỉ muốn thử thách sự tự tin của lớp mình. Ai trong số các em cũng mơ ước đạt được điểm 10 nhưng ít ai dám vượt qua thử thách để biến ước mơ ấy thành sự thật.

Bài kiểm tra kỳ lạ ấy của thầy Peter đã dạy chúng tôi một bài học: “Có những việc thoạt nhìn tưởng như rất khó khăn nên dễ làm cho chúng ta rút lui ngay từ phút đầu tiên. Nhưng nếu không tự tin đối đầu với thử thách thì chúng ta chẳng biết khả năng của mình đến đâu và cũng khó vươn tới đỉnh điểm của thành công.

Chỉ là bước khởi đầu mà thôi

Đây là ngày cuối cùng của kỳ thi tốt nghiệp đại học với quy mô lớn ở miền Đông nước Mỹ. Trên bậc tam cấp trước phòng thi, nhóm sinh viên năm thứ tư khoa cơ khí đang tụ tập ở đấy, dành mấy phút thảo luận trước khi bước vào cuộc thi. Trông họ rất tự tin, đây là đợt thi cuối cùng, tiếp đến là buổi lễ tốt nghiệp, sau đó họ sẽ bắt đầu lao vào tìm việc làm.

Một số khoe mình đã có chỗ làm, số khác nói về công việc lý tưởng sau khi tốt nghiệp. Ai nấy đều tin tưởng, với kiến thức đã tiếp nhận trong bốn năm đại học và với tâm lý chuẩn bị sẵn sàng như thế, họ có thể chinh phục cả thế giới này.

Các sinh viên bước vào cuộc thi với tâm trạng nhẹ nhàng. Giáo sư thông báo họ có thể mang theo tài liệu, sách tham khảo cần thiết, chỉ yêu cầu không được trao đổi bất cứ điều gì khi thi.
Giáo sư phát đề thi xuống, các thí sinh mới nhìn lướt qua đã nháy nhau cười vì thấy đề thi chỉ ra có năm câu.

Ba giờ đồng hồ trôi qua, giáo sư bắt đầu thu bài. Tất cả thí sinh dường như mất hẳn thái độ tự tin ban đầu, gương mặt họ lộ vẻ lo lắng. Không ai nói với ai lời nào. Giáo sư cầm xấp bài thi, nhìn xuống những gương mặt lo âu kia và hỏi: “Có ai làm hết năm câu không?”
Không một ai đưa tay.
“Bao nhiêu người làm được bốn câu?”Vẫn không có cánh tay nào đưa lên.

“Ba câu? Hai câu?”Phòng thi im phăng phắc.

“Thế một câu? Nhất định phải có người làm xong một câu chứ?“

Tất cả thí sinh đều im lặng.
Giáo sư đặt xấp bài thi xuống, ôn tồn nói: “Đây chính là điều mà tôi đã dự đoán. Tôi chỉ muốn cho các em biết, tuy đã trải qua bốn năm đại học nhưng vẫn còn nhiều vấn đề liên quan đến các công trình cũ mà các em không hề biết. Những câu hỏi các em không trả lời được lại là những vấn đề hết sức bình thường trong thao tác hàng ngày“.

Không một tiếng động, mọi gương mặt đều toát lên vẻ đăm chiêu, căng thẳng. Giáo sư cũng ngừng lời trong giây lát, chừng như để cho các sinh viên “thấm“ những lời mình nói. Đoạn ông mỉm cười, nói tiếp: “Bài thi này cả lớp được đặc cách cho qua, nhưng, cho dù có tốt nghiệp đại học, đừng quên rằng những gì các em đã học được chỉ là bước khởi đầu mà thôi!“

Việc học là vô cùng vô tận, những gì học trên ghế nhà trường chỉ trang bị cho bạn chút ít kiến thức để bước vào đời. Trên bước đường tiếp theo của bạn, bể học là mênh mông, không bao giờ có giới hạn.

9 Mưu Cầu Tưởng Như Bình Thường nhưng Lại Đánh Cắp Mất Hạnh Phúc của Bạn

Hạnh phúc. Chúng ta kiếm tìm nó khắp nơi. Vài người thậm chí còn ước mình có thể mua được hạnh phúc. Số khác lại nghĩ rằng chúng ta có thể giành được thứ quý giá này. Có người truy cầu nó trong công việc mới, một mối quan hệ mới, hay cả trong những thành tựu mới của mình..

Những có một điều bất biến: Hạnh phúc là thứ tất cả chúng ta đều khát khao. Tạo hóa sinh ra chúng ta để trải nghiệm hạnh phúc.

Nhưng tại sao, hạnh phúc đôi khi xuất hiện lại rất khó nắm bắt? Tại sao cả xã hội vô vọng truy cầu thứ này thứ nọ, nhưng vẫn không thôi từ bỏ việc tìm kiếm cái gọi là hạnh phúc?

Có lẽ bởi vì chúng ta đã quen với việc truy cầu trước khi hiểu rằng càng truy cầu, càng không đạt được.

Hãy cùng xem chín mưu cầu dưới đây và làm thế nào mà những mưu cầu này có thể khiến chúng ta càng xa rời hạnh phúc. Mỗi thứ đều rất đỗi bình thường với cuộc sống chúng ta cũng như với cả Thế giới, nhưng thay vì góp phần vào hạnh phúc, chúng lại là kẻ cắp không ngờ đến.
9 mưu cầu tưởng chừng rất bình thường lại đoạt mất hạnh phúc của chúng ta.
1. Theo số đông. Số đông hiếm khi để lợi ích của chúng ta trong tâm trí họ. Thay vào đó, họ theo đuổi lợi ích của bản thân. Các nhà khoa học gọi đây là tâm lý đám đông. Và chạy theo đám đông luôn dẫn đến những hành vi phá hoại hơn là bồi đắp cho cuộc sống. Chúng ta phải đủ khôn ngoan để tìm kiếm những “đầu vào” cho đời mình từ những nguồn khác thay cho những nhận thức phổ biến ngày nay.

2. Cố gắng làm hài lòng mọi người. Bill Cosby từng nói: “Tôi không biết chìa khóa dẫn tới thành công là gì, nhưng chìa khóa dẫn tới thất bại là cố gắng làm vui lòng tất cả mọi người.” Chúng ta sẽ không bao giờ làm hài lòng được tất cả mọi người. Đôi khi, chúng ta phải giữ lấy quan điểm riêng của mình – cái quan điểm đã cho ta ý nghĩa, mục tiêu và đam mê, chúng ta phải nắm chắc chúng bằng mọi giá.

3. Theo đuổi sự sang giàu. Các nghiên cứu đã nhắc đi nhắc lại rằng: Khi những nhu cầu cơ bản nhất của chúng ta đã được thỏa mãn, thì tiền chỉ đóng một vai trò rất nhỏ trong toàn bộ hạnh phúc. Tuy nhiên, chúng ta vẫn muốn thêm thật nhiều thật nhiều tiền như thể tiền là chìa khóa bí mật giúp niềm vui kéo dài. Nhưng những ai thèm khát giàu sang sẽ tự chuốc lấy những cám dỗ và dễ rơi vào cạm bẫy. Hạnh phúc không bao giờ là hệ quả của những theo đuổi sự sang giàu.

4. Ước muốn cuộc đời đẹp như trong phim. Hạnh phúc không phải là điều chúng ta nhận thấy khi mọi thứ trong cuộc sống đã hoàn hảo (công việc, diện mạo, mối quan hệ). Nếu như vậy, không ai trong chúng ta có thể cảm thấy hạnh phúc. Vì thế giới này không hoàn hảo – luôn luôn như vậy. Nhưng hạnh phúc vẫn sẽ được tìm thấy khi chúng ta nhận ra sự hoàn mỹ không phải là thứ quyết định tất cả.

5. Xây dựng đế chế cho riêng mình. Thế giới của bản thân sẽ thu lại đột ngột mỗi khi chúng ta đặt mình ở trung tâm. Sống ích kỷ và tư lợi không bao giờ tạo được hạnh phúc dài lâu và cảm giác thỏa mãn. Cuộc sống của chúng ta được bày đặt ra để chúng ta sống cho những điều vĩ đại hơn. Và chỉ những ai khám phá ra niềm vui tiềm tàng khi sống vì người khác sẽ là người thực sự có được hạnh phúc dài lâu.

6. Nhập tâm vào những trò giải trí. Thế giới của chúng ta trở thành nguồn cung không ngừng nghỉ của thông tin, những ồn ào, và cả những trò giải trí. Những dẫn dụ, lôi kéo này tiến nhập vào đầu não chúng ta chỉ với mục đích: giành quyền kiểm soát sự chú ý và nguồn lực của con người. Những người hy sinh nguồn lực của mình cho những tò mò không giới hạn sẽ không còn đủ tài lực và vật lực để làm nên những điều tuyệt vời.

7. Đấu tranh để được thừa nhận. Tìm kiếm hạnh phúc trong sự khẳng định bản thân luôn là nỗ lực trong vô vọng. Thế giới sẽ không bao giờ cho bạn sự ngưỡng mộ hay tán dương mà bạn hằng khao khát. Họ cũng như bạn, đang mải mê tranh đấu cho chính mình. Bạn sẽ tìm thấy nó ở một nơi khác.

8. Đầu hàng nỗi sợ hãi. Nếu bạn được ban tặng cơ hội, thì sợ hãi sẽ luôn là kẻ phá rối. Nó cướp mất cuộc đời và khả năng tiềm tàng trong bạn. Một cuộc sống trọn vẹn đòi hỏi dũng khí đối mặt với sợ hãi. Có thể thất bại. Nhưng hãy mạnh mẽ lên, khoảng trống sau những thất bại là thành công – hoặc ít ra là trưởng thành hơn nhờ nỗi sợ hãi này.

9. Kiếm tìm hạnh phúc trên khắp những góc phố. Hạnh phúc không phải là thứ để có thể theo đuổi. Hạnh phúc chính là khi một quyết định được thực hiện.

Và bây giờ bạn đã nắm trong tay mọi thứ bạn cần để chọn lấy hạnh phúc.

Joshua Becker, người sáng lập và cũng là biên tập viên của Becoming Minimalist , nơi anh truyền cảm hứng cho người khác về việc sống tối giản (sở hữu ít đi).

Bài học từ thiên nga

Vào mùa thu, khi bạn thấy đàn thiên nga bay về phương Nam để tránh đông theo hình chữ V, bạn có tự hỏi những lý lẽ khoa học nào đó có thể rút ra từ đó? Mỗi khi một con thiên nga vỗ đôi cánh của mình, nó tạo ra một lực đẫy cho con thiên nga bay sau nó. Bằng cách bay theo hình chữ V, đàn thiên nga tiết kiệm được 71% sức lực so với khi chúng bay từng con một.

Khi là thành viên của một nhóm, ta cùng chia sẻ những mục tiêu chung, ta sẽ đi đến nói ta muốn nhanh hơn và dễ dàng hơn, vì ta đang đi dựa trên sự tin tưởng lẫn nhau.

Mỗi khi con thiên nga bay lạc hỏi hình chữ V của đàn, nó nhanh chóng cảm thấy sức trì kéo và những khó khăn của việc bay một mình. Nó nhanh chóng trở lại đàn để bay theo hình chữ V như cũ và được hưởng những ưu thế của sức mạnh bầy đàn.

Nếu chúng ta cũng cảm nhận sự tinh tế của loài thiên nga, chúng ta sẽ chia sẻ thông tin với những người cũng đang cùng một mục tiêu như chúng ta.

Khi con thiên nga đầu đàn mệt mỏi, nó sẽ chuyển sang vị trí bên cạnh và một con thiên nga khác sẽ dẫn đầu.

Chia sẻ vị trí lãnh đạo sẽ đem lại lợi ích cho tất cả và những công việc khó khăn nên được thay phiên nhau đảm nhận.

Tiếng kêu của đàn thiên nga từ đằng sau sẽ động viên những con đi đầu giữ được tốc độ của chúng. Những lời động viên sẽ tạo nên sức mạnh cho những người đang ở đầu con sóng, giúp họ giữ vững tốc độ, thay vì để họ mỗi ngày phải chịu đựng áp lực công việc và sự mệt mỏi triền miên.

Cuối cùng khi một con thiên nga bị bệnh hay bị thương rơi xuống, hai con thiên nga khác sẽ rời khỏi bầy để cùng xuống với con thiên nga bị thương và bảo vệ nó. Chúng sẽ ở lại cho đên khi nào con thiên nga bị thương có thể bay lại được hoặc là chết và khi đó chúng sẽ nhập vào một đàn khác và bay về Phương Nam.

Nếu chúng ta có tinh thần của loài thiên nga, chúng ta sẽ sát cánh bên nhau khi có khó khắn. Lần sau có cơ hội thấy một đàn Thiên nga bay bạn hãy nhớ....Bạn đang hưởng một đặc ân khi là thành viên của một nhóm.

Bài kiểm tra nhớ đời

Khi tôi đang còn học năm thứ hai trường nữ hộ sinh, một ngày nọ, vị giáo sư già cho chúng tôi làm bài kiểm tra.

Việc đầu tiên của tôi là lướt mắt qua toàn bộ các câu hỏi. Không có câu nào quá khó, vì tôi vốn là cô học trò thông minh ! Duy chỉ có câu hỏi cuối cùng làm tôi bật ngửa người : Chị hãy cho biết tên của bà lao công trong trường ta ?

Trời đất ạ ! Bà lao công thì có liên quan gì tới chuyện đỡ đẻ và chăm sóc sản phụ kia chứ ? Ngày nào tôi chẳng gặp bà. Bà ấy già lắm rồi, chẳng biết là 60 hay đã 70 tuổi. Mặt nhăn nheo, dáng vẻ khắc khổ, bà hầu như không bao giờ nói tiếng nào, suốt ngày chỉ cắm cúi cầm giẻ, cầm chổi lau nhà. Nhiều khi cả bọn chúng tôi vừa bô bô tán chuyện vừa đi trên hành lang, không thèm tránh lối cho bà lão đang còng lưng lau sàn nhà. Trông bà lão vội vàng né sang một bên, có lúc lòng tôi cũng cảm thấy hơi nao nao. Một lần nọ, mải chạy, một cô bạn tôi vấp té đánh đổ bịch sữa đang uống dở ra sàn. Bà lão tội nghiệp vội lắp bắp: "Các cô để đấy cho già. Các cô vội, cứ làm việc của mình đi. Đây là việc của già mà !".


Chỉ có thế thôi thì làm sao tôi biết họ và tên của bà ! Mà có biết cũng chẳng để làm gì. Bà ấy chẳng qua chỉ như cái bóng âm thầm bên lề cuộc sống sôi động đang cuốn hút lũ sinh viên ồn ào chúng tôi. Tôi quyết định để trống câu trả lời. Cũng không có gì là quan trọng. Miễn tôi trả lời xuất sắc những câu hỏi liên quan tới chuyên môn là được.

Vài ngày sau, vị giáo sư trả lại bài kiểm tra. Ông chậm rãi nói : "Đa số các em đều viết được. Nhưng tôi lo ngại rằng nếu cứ cái đà này khi tốt nghiệp lớp ta sẽ cho ra trường toàn là những... người máy. Đó sẽ là một thảm họa !". Phía dưới, lũ học trò chúng tôi lao xao, không hiểu thầy muốn nói gì. "Nghề của các em là chăm sóc, giúp đỡ những người phụ nữ trong những giờ phút đau đớn nhất và cũng là hạnh phúc nhất trong đời. Các em là thiên thần hộ mệnh cho những sinh linh mới. Nỗi đau của họ cũng phải là nỗi đau của chính các em.

Nghề nghiệp của các em cần những con người nhạy cảm, biết quan tâm, nâng đỡ số phận của mọi người, dù họ là mệnh phụ phu nhân, một ngôi sao hay chỉ là một bà quét rác. Một bà lão cần mẫn phục vụ các em năm này qua năm khác mà các em cũng không thèm biết tên, không biết hoàn cảnh của bà ấy là một điều đáng để các em cần suy nghĩ. Vì thế, thầy cho rằng toàn bộ số bài kiểm tra của lớp ta đều không đạt yêu cầu".

Một bài học nhớ đời đối với tôi ! Sau này, tôi dò hỏi và biết được tên của bà lão là Dorothy. Bà đã làm việc ở đây gần nửa thế kỷ, từ lúc còn con gái. Hai người con trai của bà đã hy sinh trong chiến tranh. Bà ấy có quyền nghỉ hưu nhưng vẫn xin ở lại làm việc không lương.

Nếu ước mơ đủ lớn

Tôi vẫn thường nhìn cô bé đó từ cửa sổ nhà bếp và bật cười. Cô bé trông thật bé nhỏ khi chen chúc giữa một đám con trai trên sân chơi. Trường học nằm đối diện với nhà chúng tôi và tôi thường đứng ở bên cửa sổ, tay bận làm việc nhưng mắt vẫn nhìn đám trẻ đang vui chơi trong giờ giải lao. Một biển học trò, nhưng đối với tôi, cô bé vẫn có thể nhận ra được trong đám trẻ đó.

Tôi vẫn nhớ bữa đầu tiên tôi thấy cô bé chơi bóng rổ. Thật tuyệt vời khi cô bé chạy vòng quanh các đứa trẻ khác, nhảy lên ném bóng vào trong rổ ngay trên đầu của chúng. Những đứa con trai luôn cố cản cô bé nhưng không đứa nào làm được cả.

Tôi cũng chú ý đến cô bé vào những lần khác, cũng tại chỗ đó, với banh trong tay đang chơi một mình. Cô có thể tập đi tập lại dắt bóng và ném bóng cho đến khi trời tối mịt. Một ngày kia, tôi hỏi cô bé tại sao cô tập luyện nhiều như vậy. Xoay nhanh người, mái tóc đuôi gà nhún nhảy, cô bé nhìn thẳng vào mắt tôi. Không một chút do dự, cô bé nói, "Cháu muốn vào học Đại học. Cha cháu đã không thể vào Đại học được nên ngay từ khi cháu còn bé, cha đã thường nói là muốn sau này cháu phải học đại học… Cách duy nhất cháu có thể vào học được là phải có một học bổng. Cháu thích bóng rổ. Cháu nghĩ rằng nếu cháu chơi bóng giỏi thì cháu sẽ nhận được học bổng vào Đại học. Cháu sẽ chơi bóng rổ cho trường Đại học. Cháu muốn thành xịn nhất. Cha cháu nói với cháu rằng nếu ước mơ thật sự lớn, những chuyện khác chỉ là chuyện nhỏ." Sau đó cô bé cười và chạy đi tập tiếp.

Vậy đó, tôi cũng chào thua cô bé - cô bé đã tự định đoạt số mệnh của mình. Tôi đã theo dõi cô bé suốt những năm đầu của Trung học. Mỗi tuần, cô bé dẫn dắt đội bóng của mình chiến thắng. Thật là thích thú khi xem cô bé chơi.

Vào một ngày trong năm cuối cùng bậc Trung học, tôi thấy cô bé ngồi trên bãi cỏ, đầu giấu vào trong cánh tay. Tôi bước qua đường và ngồi xuống bãi cỏ cạnh cô bé. Tôi hỏi nhỏ chuyện gì đã xảy ra với cô vậy. "O,À không có gì," câu trả lời thật khẽ. "Cháu quá thấp." Huấn luyện viên nói với cô bé là với chiều cao thấp như vậy cô sẽ chẳng bao giờ chơi cho một đội hạng nhất được - chưa nói đến học bổng - bởi vậy cô nên bỏ ước mơ vào đại học đi.

Cô bé thật đau khổ. Tôi cảm thấy lòng mình thắt lại khi nhận thấy sự thất vọng của cô bé. Tôi hỏi xem cô đã nói cho cha cô biết chưa. Cô bé nhấc đầu lên khỏi cánh tay và kể rằng cha cô nói tất cả các huấn luyện viên đều sai bét cả. Họ không hiểu được sức mạnh của ước mơ. Ông nói với cô bé rằng nếu cô muốn chơi cho một trường Đại học tốt, nếu cô thật sự muốn có học bổng, thì không có gì có thể ngăn cản cô được ngoại trừ một điều - thái độ của chính mình. Ông nói với cô một lần nữa, "Nếu ước mơ đủ lớn thì tất cả những điều khác chỉ là chuyện nhỏ."

Năm kế tiếp, khi cô và đội của cô chơi cho giải vô địch Bắc California, cô đã được một huấn luyện viên chú ý đến. Cô được mời vào trường, với học bổng, để đến với một đội bóng rổ nữ trong giải hạng nhất của NCAA. Cô bé ấy được nhận vào học. Cô đạt được việc học đại học mà cô hằng mơ ước và cố gắng phấn đấu từ nhiều năm qua. Và cô bé đã được tham gia thi đấu nhiều nhất trong lịch sử nhà trường.

Vào một đêm nọ, cha cô gọi cô. "Cha đang bị bệnh, cưng ạ. Cha bị ung thư. Không, con đừng nghỉ học và cũng không cần trở về nhà. Mọi việc sẽ tốt thôi con. Cha yêu con lắm."
Sáu tuần sau người cha - thần tượng của cô bé – đã qua đời. Trước đó, cô bé nghỉ học vài ngày để về an ủi mẹ và chăm sóc cha. Một đêm kia, trước khi qua đời, cha cô gọi cô đến bên giường. Khi cô đến gần, người cha nắm lấy tay cô và gắng sức nói "Rachel, con cứ tiếp tục ước mơ đi. Đừng để ước mơ của con chết theo cha. Hứa với cha đi." ông nài nỉ. "Hứa đi con." Trong những giây phút hiếm hoi còn được ở bên cạnh nhau đó cô bé trả lời "Dạ con xin hứa với cha."

Những năm sau đó thật là nặng nề với cô bé. Cô phải luân phiên giữa trường và ở nhà, nơi mẹ cô ở một mình với đứa trẻ mới sinh ra và ba đứa con khác. Sự đau đớn mất cha mà cô cảm nhận được vẫn còn đó, giấu kín trong lòng cô, vẫn chờ đến một lúc nào không ngờ tới được bùng nổ lên để đánh quỵ cô.

Mọi thứ dường như càng ngày càng khó khăn hơn. Cô phải chống chọi với sợ hãi, nghi ngờ và vỡ mộng. Khó khăn đã làm cho cô phải học mất 3 năm mới đủ chứng chỉ cho một năm. Những giáo viên trong trường không tin nổi rằng cô vượt qua được dù chỉ một học kỳ. Mỗi khi muốn bỏ cuộc, cô lại nhớ những lời cha cô "Rachel, hãy tiếp tục ước mơ.
Đừng để ước mơ của con chết theo cha. Nếu ước mơ của con đủ lớn, con có thể làm mọi việc. Cha tin ở con." Và dĩ nhiên, cô luôn nhớ đến lời hứa của mình với cha.Cô bé đã thực hiện được lời hứa và hoàn tất chương trình đại học. Cô phải mất đến 6 năm, nhưng cô không bỏ cuộc. Cô vẫn tiếp tục chơi bóng rổ vào những lúc chiều xuống. Và nhiều lần tôi nghe cô nói với bạn bè "Nếu ước mơ đủ lớn, những điều còn lại là chuyện nhỏ.”

Nhân sinh cảm ngộ: Cười như những đóa hoa

Mọi người yêu hoa vì chúng đem lại cho con người vẻ đẹp và sự ấm áp. Người yêu hoa hay nghĩ rằng con người cũng giống hoa về vẻ đẹp, sự trong sáng và ngây thơ. Những bậc giác ngộ hoặc đại trí thường giữ nụ cười trên khuôn mặt. Họ thích cười bởi vì họ hiểu được bản chất cởi mở, thảnh thơi và đầy ý nghĩa của hoa. Trong thơ ca cổ, vẻ đẹp của nụ cười thường được tôn vinh cùng với hoa. Vẻ đẹp và sự tao nhã của nụ cười khó có thể diễn tả được. Những người thích liên hệ nụ cười với hoa trong cuộc sống là những người trân trọng niềm vui và hạnh phúc.

Có nhiều người có chút thông minh và bị vướng víu bởi tình cảm, nên họ gặp rắc rối về sở thích cá nhân và luôn lo nghĩ về được và mất. Họ không thể thanh thản và vui vẻ. Họ có thể có danh tiếng, tiền bạc và địa vị, nhưng họ không có sự bình an và tĩnh lặng trong tâm hồn. Một nhà tâm lý nổi tiếng đã từng nói: “Nụ cười là một tiêu chuẩn để đánh giá con người có thể điều chỉnh môi trường của họ hay không”. Trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, nhiều nụ cười hơn có thể đem đến niềm vui, sự bình yên và hài hòa. Một nụ cười thân thiện là phản hồi tự nhiên từ bên trong của một người ra bên ngoài, và nó hàm chứa sự cảm thông và tán thành. Nụ cười cũng đem lại sự ấm áp, niềm vui và sự thấu hiểu. Vì vậy, một nụ cười có thể được gọi là “một bông hoa thấu hiểu”.

Tôi đã được kể câu chuyện này:
Lần nọ, trước khi máy bay cất cánh, một hành khách muốn có một ly nước để uống thuốc. Cô tiếp viên đã lịch sự nói với ông rằng: “Máy bay đang chuẩn bị cất cánh. Vì sự an toàn của quý khách, xin quý khách đợi thêm vài phút. Sau khi máy bay cất cánh và ổn định, tôi sẽ mang nước cho quý khách”.

Mười lăm phút trôi qua, cô ấy đã quên mang nước vì những vấn đề khác cho tới khi người khách bấm chuông gọi giúp đỡ. Cô ấy cẩn thận mang nước đến cho người khách và xin lỗi với một nụ cười. Tuy nhiên, người đàn ông đã rất giận dữ và chỉ vào đồng hồ, nói rằng: “Đây là kiểu phục vụ gì vậy? Cô có biết tôi phải chờ bao lâu không?” Người tiếp viên cảm thấy có lỗi. Tuy nhiên dù cô ấy có giải thích thê nào, ông khách kia cũng không tha thứ cho sự cẩu thả của cô.

Để sửa chữa lỗi lầm của mình, cô ấy đã hỏi ông khách một cách tươi cười rằng liệu ông ấy muốn có nước bất cứ khi nào cô ấy đi ngang qua ông trong suốt chuyến bay không. Không may thay, vị khách khó tính này đã không chấp nhận nỗ lực xin lỗi của cô. Trước khi máy bay hạ cánh, vị khách này đã yêu cầu cuốn sổ hành khách để viết lời bình luận. Cô tiếp viên đã nghĩ rằng vị khách sẽ phàn nàn, vì vậy, cô ấy tươi cười nói rằng: “Xin hãy để tôi xin lỗi thêm một lần nữa. Tôi sẽ chấp nhận mọi lời phê bình và kiến nghị của ngài cho dù chúng là gì đi nữa”.

Vị khách không nói lời nào nhưng để lại vài dòng nói rằng: “Trong suốt chuyến bay, cô đã bày tỏ lời xin lỗi chân thành của mình; cô đã mỉm cười mười hai lần, và đã cảm động tôi sâu sắc. Tôi đã quyết định viết một lá thư đánh giá cao thay vì một bức thư phàn nàn! Chất lượng phục vụ của các bạn thật tuyệt vời, và cô là người tiếp viên tốt nhất thế giới! Nếu có cơ hội trong tương lai, tôi sẽ lên chuyến bay này lần nữa!”

Quả thật, nụ cười như những đóa hoa. Chúng là những bông hoa thơm ngát từ thế giới của một trái tim thuần khiết. Chúng không cần trang trí thêm, nhưng có thể cảm động đất trời. Nụ cười là niềm vui và nguồn hạnh phúc vô tận. Nếu không có chúng, trái tim bạn sẽ như một dòng sông băng. Khi bạn có thể mỉm cười trước những lời nói xấu, trong cơn khủng hoảng, nỗi đau khổ và thử thách cam go, những điều không may sẽ yếu đi và biến mất. Nụ cười có thể mang đến sự chân thành và cởi mở của bạn, giúp những người xa lạ gần bạn hơn và khiến người thân của bạn cảm thấy vui sướng. Nụ cười là một đóa hoa cao quý bất diệt từ tâm hồn!

Cậu bé dưới bóng cây

Trong mùa hè giữa năm thứ nhất và năm thứ hai đại học, tôi được mời vào làm phụ trách một trại hè cho học sinh thuộc một trường đại học ở Michigan. Tôi đã từng tham gia rất nhiều hoạt động của trại nên tôi nhận lời ngay lập tức.

Một giờ sau khi tôi bắt đầu ngày đầu tiên ở trại hè, giữa một đám ồn ào hỗn loạn các anh phụ trách và học sinh, tôi nhận ra một cậu bé ở dưới bóng cây. Cậu rất nhỏ bé và gậy guộc. Rõ ràng việc cậu đang mất tự nhiên và xấu hổ rụt rè càng làm cho cậu trở nên yếu đuối, mỏng manh. Chỉ 50 bước gần đó, 200 trại viên đang hăm hở rượt đuổi, chơi đùa, và gặp gỡ lẫn nhau như đã thân nhau từ lâu lắm chứ không phải chỉ mới quen. Nhưng cậu bé dưới bóng cây dường như đang ở một thế giới khác. Vẻ cô đơn đến tột độ của cậu đã làm tôi khựng lại, nhưng nhớ lại lời những anh chị phụ trách lớn tuổi hơn rằng phải chú ý đến các trại viên có vẻ tách biệt ra, thế là tôi bước đến.

Đến gần cậu bé, tôi nói "Chào em, anh tên là Kevin. Anh là một trong các phụ trách ở đây. Anh rất vui được gặp em. Em khỏe không vậy?" Với một giọng nói run run bẽn lẽn, cậu bé cố sức trả lời, "Dạ em bình thường." Tôi nhẹ nhàng hỏi cậu rằng cậu muốn tham gia những sinh hoạt và gặp các bạn bè mới không. Cậu trả lời nhỏ "Dạ không, em không thích lắm."

Tôi có thể cảm nhận được rằng cậu đang ở trong một thế giới hoàn toàn riêng tư. Trại hè quá mới, quá xa lạ đối với cậu. Nhưng bằng cách nào đó, tôi cũng biết rằng cũng không nên ép cậu bé. Cậu không cần một lời cổ vũ, cậu cần một người bạn. Sau một lúc lâu im lặng, câu chuyện của chúng tôi chấm dứt.

Sau bữa trưa ngày thứ hai, tôi hét bể cuống họng của mình để điểu khiển cả trại hát. Tất cả trại đều tham gia hăm hở. Ánh mắt tình cờ xuyên qua đám đông ồn ào lộn xộn và thấy hình ảnh cậu bé đó đang ngồi một mình, nhìn ra ngoài cửa sổ. Tôi suýt nữa đã quên mất lời bài hát đang phải hướng dẫn. Khi lại có cơ hội gặp cậu bé, tôi cố thử một lần nữa, với những câu nói hệt như trước "Em có khỏe không? Em có sao không?" Và cậu bé lại trả lời "Dạ vâng, em khỏe. Em chỉ chưa quen thôi." Khi tôi rời nơi cậu bé ngồi, tôi hiểu rằng để cậu bé hòa đồng phải tốn nhiều thời gian và công sức hơn tôi tưởng – dù tôi không biết rằng tôi và cậu bé có thể cởi mở được với nhau hay không nữa.

Vào buổi tối hôm đó khi họp với những người phụ trách của trại, tôi kể ra những điều lo lắng của mình về cậu bé. Tôi giải thích cho các bạn phụ trách ấn tượng của tôi về cậu bé, yêu cầu họ chú ý và dành thêm thời gian cho cậu nếu có dịp.

Những ngày ở trại trôi qua nhanh hơn tôi tưởng. Thật là tiếc, nhưng rồi đêm cuối cùng ở trại cũng đến và tôi đang theo dõi "bữa tiệc chia tay". Các học sinh đang tận hưởng những giây phút cuối cùng của mình với các "bạn tốt nhất" của họ - những người bạn mà có thể họ sẽ chẳng bao giờ gặp lại.

Ngắm nhìn các trại viên cùng nhau chia sẻ những giây phút cuối bên nhau, tôi bất ngờ thấy được một hình ảnh mà sẽ lưu mãi trong cuộc đời tôi. Cậu bé mà từng ngồi một mình dưới gốc cây đó đang làm một điều kỳ diệu. Cậu đang chia xẻ cùng hai cô bé khác những món quà lưu niệm. Tôi nhìn cậu đang có nhưng giây phút thân mật đầy ý nghĩa với những người mà cậu chưa bao giờ gặp chỉ mấy ngày trước đó. Tôi không thể tin nổi đó chính là cậu bé dưới bóng cây.

Vào một đêm tháng 10 năm đó, tiếng chuông điện thoại kéo tôi ra khỏi cuốn sách hóa học. Giọng một người lạ, rất nhẹ nhàng và lịch sự hỏi tôi "Dạ có phải là anh Kevin không ạ?"

"Dạ chính là tôi, xin lỗi ai đầu dây đó ạ?" "Tôi là mẹ của Tom Johnson. Cậu có nhớ Tommy từ trại hè không ạ?" Cậu bé dưới bóng cây! Làm sao tôi có thể quên được? "Dạ cháu nhớ rồi," tôi nói. "Cậu bé rất dễ thương. Bây giờ cậu bé ra sao ạ?"

Chợt lặng đi một hồi lâu, sau đó bà Johnson nói,”Tuần này trên đường từ trường về, Tommy của tôi đã bị một chiếc xe đâm phải… Tommy đã không còn nữa rồi” Bàng hoàng, tôi chia buồn cùng bà mẹ.

"Tôi muốn gọi cho cậu," bà ta nói, "?Bởi vì Tommy nhắc đến cậu nhiều lần. Tôi muốn cậu biết rằng nó đã trở lại trường mùa thu rồi như một con người mới. Nó đã có nhiều bạn mới. Kết quả học tập lên cao. Tôi chỉ muốn cám ơn cậu đã làm cho Tom thay đổi như vậy. Những tháng cuối cùng là khoảng thời gian đẹp nhất của cuộc đời nó."

Vào lúc đó tôi đã nghiệm ra: hãy dành sự quan tâm, đồng cảm, sẻ chia với mọi người quanh bạn. Bạn sẽ không thể ngờ được mỗi cử chỉ ần cần, chân thành của bạn có thể sẽ có ý nghĩa với người khác đến như thế nào đâu. Tôi kể lại chuyện này mỗi lần có dịp, và khi tôi kể xong, tôi thôi thúc người khác nhìn ra bên ngoài và tìm cho mình một "cậu bé dưới bóng cây".

Vẫn còn một sợi dây

Tôi khá phân vân khi được đặt viết về xung đột thế hệ, bởi đây là chuyện lớn, khó gói trong ngàn chữ. Nhưng vì "vấn nạn to tướng" - tiếng kêu thống thiết của một bà mẹ trẻ - tôi mạo muội chia sẻ...

1. Tôi đọc đâu đó tâm sự của đứa con, rằng những lần em đau mẹ em rất nâng niu: nghỉ việc, nấu món em thích, kêu bác sĩ, đưa em đi viện… Nhưng khi em suy sụp vì điểm kém, chia tay bạn trai, vì những bất công trong gia đình, xã hội… thì mẹ cáu gắt, giễu cợt. Em kể bạn em trước khi tự tử bị rối loạn tiêu hóa, rằng gia đình mua cho bạn ấy cơ man thuốc, nhưng tim bạn ấy tan vỡ thì không ai nhìn thấy...

Hai năm trước cô bé tội phạm Đào Thu Hương 14 tuổi với biệt danh My sói khiến dư luận kinh hãi, nhưng tác giả Đinh Hiền trong bài "Nữ quái My sói trút tâm sự vào... thơ" cho ta hình ảnh khác: "Nó tết hai chữ Cô Đơn trên chiếc nhẫn tự làm bằng mảnh nilon rách. Một đứa trẻ chợt nhận ra mình cô đơn giữa thế giới này, hẳn đứa trẻ ấy có nhiều uẩn ức…". Tác giả khiến ta thở hắt khi chép lại những vần thơ Hương viết trong trại: “Vạn lý vạn ly chia ly. Nhan hồng bạc phận biết về đâu. Nữ sinh cao quý giờ lao lý. Tim hồng nhỏ máu lòng quặn đau…” Trong cái gãy vụn của ngôn ngữ là cái vỡ vụn của tâm hồn. Bài báo kể Hương viết cho bố mẹ: “Con rất muốn được sà vào lòng bố mẹ, để được ôm hôn và nói những lời ngọt ngào với bố mẹ. Hôm qua trời mưa to, con gửi lời vào gió nhắn đến cho bố mẹ những lời an lành nhất…”. Nhưng cái gia đình đó, như lời My sói trên một bài báo khác: "Bố mẹ con bỏ nhau từ lúc con mới ra đời. Họ lấy vợ, lấy chồng và có con riêng. Hoàn cảnh như thế, cô bảo con biết nương tựa vào đâu? Dù bố là người cho tiền con đóng học phí, nhưng nói thật con không biết bố làm nghề gì. Thỉnh thoảng gặp mẹ, con chỉ biết mẹ sống bằng 'nghề' cờ bạc (…). Con thấy mình hư hỏng, nhưng đã bước đi rồi thì không dừng lại được. Có lúc con thèm một bàn tay cứu rỗi…"

2. Vốn nghiêm khắc nên thi thoảng tôi cũng khẻ tay, bắt con quỳ gối khi cháu nhỏ. Năm cháu sáu tuổi, vì một lỗi lớn, tôi cầm roi quát con: “Nằm xuống!”. Cháu ngơ ngác, nằm… ngửa. Tôi nín cười, kêu cháu úp sấp, quất một roi đích đáng. Con tôi, sau khi hiểu ra hình phạt mới đã ngồi bật lên, khóc nấc: "Sao mẹ muốn con đau?" Đó là lần duy nhất tôi đánh con… bài bản - cái hình phạt mà thế hệ chúng tôi chịu rất thường xuyên, nhưng không dám bật lên, dù dáng hay lời. Thế hệ mẹ tôi nói họ còn bị đòn nặng hơn, phải quỳ cả trên vỏ mít… Vào những lúc vui tươi, tôi kể hết con nghe, nói nhờ vậy mà chúng tôi thành nhân. Tôi thật sự tin điều đó, nhưng là thời xưa, chứ không phải thời này - thời hiện đại, trẻ con hiểu biết.

Khoa học nói đời người phải trải qua vài lần khủng hoảng, trong đó khủng hoảng tuổi dậy thì quan trọng nhất. Do biến động nội tiết, trẻ dậy thì thường có những thay đổi tâm lý lớn, dẫn theo những biến động trong hành xử, mà biểu hiện rõ nhất là khao khát độc lập. Ai cũng trải qua giai đoạn "bùng nổ" này, có điều các thế hệ trước không… nổ lớn vì luân lý khắc nghiệt, xã hội không tạo thêm bất mãn. Hãy đối diện thực tế như tiến trình tự nhiên thay vì quy chiếu đạo đức. Hãy chia sẻ thay vì trừng trị, bêu riếu mà hậu quả là đẩy trẻ xa ta, sống gian dối. Hãy chấp nhận tuột tay vài tiểu tiết để nắm được cái lớn hơn. Hãy nhớ con người, dù tuổi nào cũng thích được lắng nghe, khích lệ. Tôi năm xưa cũng có nhiều uẩn ức với mẹ, nhưng khi biết bà cưng quý "tạp chí văn" con nít của tôi, thì mọi phiền muộn trong tôi hóa giải. Tôi ghi khắc điều đó và đem ứng xử với con.

3. Nhà tôi hay dùng với nhau từ "biết điều", rằng mỗi người có thế giới riêng chính đáng, nhưng phải biết chỗ dừng để không hư cái chung, không làm đau người khác. Một lần tôi khen vui con ngoan, không khủng hoảng dậy thì. Cháu cười, "Có chứ, nhưng tại con… biết điều". Biết điều - hợp lý, cảm thông - theo tôi là liệu pháp dung hòa sự khác nhau giữa các thế hệ. Không lâu sau lần… nằm ngửa, tôi thủ thỉ với đứa con cách mình… 41 tuổi: "Mẹ xin lỗi đã làm con đau. Mẹ không đánh con nữa nhưng không có nghĩa mẹ thôi buồn giận. Cất giận vào tim là mẹ tự đánh mẹ. Con có muốn mẹ đau không?" Bé nhìn tôi khá lâu, từ đó cháu thay đổi hẳn.

Xin lỗi luôn khó, đặc biệt với người lớn; nhưng chỉ khi nói ra được điều nuối tiếc - như bài viết "Ngày thứ 100" của bạn tôi - Tố Nga - thì mâu thuẫn mới hóa giải: "(…) Thương con 99 ngày, đến ngày thứ 100, không kiềm chế được, tôi đánh con. Cái ngày thứ 100 ấy sẽ là ngày duy nhất lưu lại trong tâm trí trẻ thơ (…)" Con tôi nay đã 40, rất tự hào về hai đứa con xinh xắn của mình. Mới đây, trong câu chuyện vui, người mẹ trẻ khoe đã dùng những điều được mẹ dạy khi xưa để dạy lại con. Và nói thêm: "Con đã từng bị đối xử bất công nên con không bao giờ bất công với con của con đâu". Câu nói như mũi dao xoáy vào tim mẹ… Tôi đã từng dùng cuộc đời mình trải thảm cho con bước đi, từng hy sinh những năm tháng còn có thể hạnh phúc riêng để chuộc lỗi với con, nhưng vô ích. Con tôi không thể quên."

Con cái ta có hướng thiện không? Có. Miễn là ta biết khơi gợi. Như mọi đứa trẻ, con tôi hay bừa bộn. Có lần tôi hỏi cháu, nếu ai cũng bầy hầy như con, thì nhà mình giống cái gì? Cháu cười: Giống... bãi rác. Từ đó cháu ngăn nắp hơn. Thử giả định hoàn cảnh, thử đổi vai nhau… cũng là một liệu pháp.

4. Như đề tựa, tôi tin trong đứt gãy thế hệ vẫn còn sợi dây kết nối mang tên đạo đức. Trong bài "Con của người tu" tôi đã viết: "(…) Những ký ức hỗn độn cứ trôi qua đầu nó, để nó hiểu mẹ đã tu từ lâu trong hành xử cuộc đời mà chiếc áo ni cô hôm nay, những kinh kệ hôm nay chỉ là khẳng định. Nó nhìn lại bức ảnh ni cô xa lạ mà thân thuộc, hiểu rằng từ nay, nó, chị em nó, những dâu, rể, ruột rà cháu chắt... sẽ sống bằng tâm thế khác - tâm thế của cháu con một kẻ tu hành."

Tôi kính mẹ, tin có sợi dây nối từ ông bà sang cha mẹ tôi, từ cha mẹ sang tôi… Con gái tôi rất yêu ông nội. Năm ông mất (2011) nó 18 tuổi. Đứa con hiện đại, sinh trưởng bên Tây không phải lúc nào cũng làm tôi thỏa mãn, đã viết trong sổ tang - và tự dịch sang tiếng Việt - như vầy: "Ông nội ơi, ông nội hứa lúc ngày sinh nhật con, là sẽ chờ đến khi con được tú tài. Không ai tin, vì ông đã yếu, nhưng ông giữ lời hứa. Chúng ta đã sống cùng nhau 18 năm như ông nội muốn. Con thường nói về ông nội với bạn bè con: Bạn có biết không, ông nội của tôi 100 tuổi, mạnh khỏe, đi đứng được, nói chuyện được. Mùa hè qua ở Việt Nam, con đã đi thăm đập nước, đình, trường học ông Trai xây dựng. Con rất tự hào là cháu nội của luật sư Trần Văn Trai. Ông nội ơi, con sẽ không thể nào bằng ông nội, nhưng con hứa với ông con sẽ học đàng hoàng và thi vô trường tốt. Con muốn ông nội tự hào về con, đứa cháu nội duy nhất của ông. Con nhớ ông nội…"

Giữa 18 và 100 là 82 năm, vậy mà sao đứa cháu vẫn yêu ông thắm thiết? Vì giữa họ có sợi dây kết nối. Trừ ngoại lệ, thế hệ sau luôn là quả của thế hệ đi trước.

Đạt kết quả nhiều hơn bằng cách làm ít đi

Bạn có thực sự tin rằng bỏ qua việc chăm sóc bản thân và luôn làm việc gắng sức sẽ xây dựng doanh nghiệp của bạn nhanh hơn? Đã đến lúc vạch trần ảo tưởng này.

Hãy tưởng tượng rằng bạn là một phi công, đang bay đến một điểm đến mơ ước.

Đột nhiên, áp suất không khí trong cabin giảm xuống, bộ não của bạn đi vào căng thẳng tột cùng bạn như đang điên cuồng đánh giá vấn đề và tìm hướng giải quyết. Với chất adrenaline được bơm lên với độ cao nhất, bạn từ chối dành thời gian để với tay lấy mặt nạ dưỡng khí. Thực tế, bạn đã đẩy mình vào tình thế khó khăn hơn và đáng lo ngại hơn.

Tỷ lệ cược bạn có thể hạ cánh máy bay một cách an toàn được bao nhiêu?

Nhiều doanh nhân cho thấy một mô hình hành vi tương tự, luôn mong muốn có được đến đích của những giấc mơ của mình, họ đôi khi trở nên liều lĩnh với sức khỏe và hạnh phúc bản thân trên hành trình mình đang đi. Xây dựng một doanh nghiệp có thể là công việc khó khăn nhưng cố gắng để đi khoảng cách xa với một chiếc bình xăng trống rỗng là vô ích.

Bạn biết bạn là ai. Bạn muốn làm tất cả và sẽ không cho phép mình mất kiểm soát, thậm chí chỉ trong một khoảnh khắc. Bạn muốn làm vui lòng tất cả mọi người và thường gạt nhu cầu riêng của bạn lại để làm như vậy. Có lẽ bạn không thấy mình có đủ thời gian dành cho gia đình, hoặc căng thẳng của bạn không cho phép bạn tận hưởng thời gian bạn có với họ.

Đó chính là lúc để với lấy mặt nạ dưỡng khí.

Nhưng bạn không tin rằng bạn có thời gian để thư giãn, ăn uống đúng cách, hoặc tập thể dục, có phải không? Đó là một niềm tin sai lầm, bởi vì làm những điều này thực sự sẽ cung cấp cho bạn nhiều năng lượng hơn cả về thể chất lẫn tinh thần, kết quả là bạn có khả năng đạt được nhiều hơn nữa. Bạn sẽ đưa ra quyết định tốt hơn, cảm thấy ít ủ rũ, và suy nghĩ rõ ràng hơn.

Ông Patrick O’Connor, một giáo sư trong của khoa Vận động học tại Đại học Georgia chia sẻ “Hơn 90% các nghiên cứu cho thấy cùng một điều: những người trước đây ít vận động sau khi hoàn tất một chương trình tập thể dục thường xuyên báo cáo có mức năng lượng được cải thiện so với nhóm không tập luyện”. “Đó là một hiệu ứng rất phù hợp kết quả cho thấy rằng tập thể dục thường xuyên làm tăng năng lượng và giảm mệt mỏi.”

Vì vậy, thay vì ngồi ít vận động đằng sau máy tính của bạn tám (hoặc chín, hoặc 10 …) giờ, hãy sử dụng một trong những giờ đó để tập thể dục. Hãy tưởng tượng, một cuộc dạo bộ thú vị trong rừng hay một chút thời gian trong phòng thể dục thực sự là tốt cho doanh nghiệp của bạn! Hãy tưởng tượng mình tràn đầy năng lượng thay vì mệt mỏi, sẽ có bao nhiêu điều nữa bạn có thể làm trong một ngày?

Thêm 5 đến 10 phút thiền định hàng ngày vào thói quen tập thể dục của bạn sẽ nhân lên sự hiệu quả, mang lại cho bạn sự rõ ràng và những phút thanh bình trong tâm trí. Nếu bạn tin rằng bạn không thể thiền định, bạn đã sai. Bất cứ ai cũng có thể thiền định, bởi vì có rất nhiều cách để làm điều đó. Ví dụ, nếu tâm trí của bạn luôn ở trong tình trạng căng thẳng công việc, hãy dạy cho mình cách mộng mơ. Hãy tưởng tượng một nơi hòa bình, xinh đẹp, và tạo cảm giác thực sự là mình đang ở đó và làm những điều bạn yêu thích nhất. Hoặc, hãy để bộ não của bạn thư giãn và đi lang thang vào mơ màng trong 10 phút.

Những hành động đơn giản đó là một hình thức thiền định, mặc dù bạn không phải là sự tĩnh lặng trong tâm trí của bạn, chúng vẫn cung cấp một hiệu ứng tương tự. Nếu bạn có thể thư giãn, hãy để lo lắng của bạn ra đi, và tưởng tượng sự yên bình và tĩnh lặng, câu trả lời cho vấn đề bạn sẽ xuất hiện một cách kỳ diệu. Thêm vào đó, các bài tập tinh thần như thế này cũng tốt cho tim mạch và sức khỏe tổng thể của bạn.

Bạn có hay thường xuyên bỏ bữa? Hoặc tệ hơn, lấy một túi khoai tây chiên để an ủi chiếc bụng đang reo lên ầm ầm?

Tiến sĩ Dan Benardot, một nhà nghiên cứu dinh dưỡng và là giáo sư về dinh dưỡng tại Đại học bang Georgia ở Atlanta chia sẻ “Việc duy trì một lượng đường trong máu một cách bình thường là rất quan trọng, và cách tốt nhất để thực hiện việc này là ăn sau mỗi vài giờ “. Ông cũng cảnh báo thêm, “Nhưng đừng lạm dụng nó”. “Ăn quá nhiều sẽ mang lại tác hại như bỏ đói. Ăn một lượng lớn thực phẩm sẽ kích thích cơ thể sản xuất insulin và lắng đọng các chất béo.”

Luôn dự trữ đồ ăn nhẹ có lợi cho sức khỏe như các loại ngũ cốc, thịt nạc, và một số lượng trái cây vừa phải là trong tầm tay. Chỉ ăn một lượng nhỏ Snack trong mỗi 2-3 giờ nếu bạn thường xuyên bỏ bữa, các đồ ăn nhẹ sẽ cung cấp năng lượng cho bạn hoạt động.

Hãy bỏ qua những ảo tưởng về tự hy sinh dẫn đến năng suất cao hơn. Điều đó không phải như vậy. Trong thực tế, nó hoàn toàn phản tác dụng.

Hãy dành thời gian với những đứa trẻ và chơi với chú chó yêu. Hãy đối xử tốt cho cơ thể và tâm trí của bạn. Các phần thưởng bạn nhận được trở lại sẽ mang đến cho bạn một chuyến đi suôn sẻ tới điểm đến ước mơ của mình!

Thiện niệm khiến người ta quảng đại, còn tư tâm khiến người ta nhỏ nhen

Tôi thường xuyên thắc mắc là tại sao có một số người luôn luôn quảng đại, trong khi đó có một số người không thể như thế được. Tôi xem xét ở nhiều khía cạnh khác nhau, như là tính cách của người đó, giới tính, kinh nghiệm sống và học vấn, nhưng tôi không thể tìm thấy mối liên hệ nào cả. Một ngày, tôi khám phá ra rằng, một người quảng đại là có liên hệ đến thiện niệm hay tư tâm của người đó. Nếu bạn là một người lương thiện, mặc dù bạn không có quyền hành, sự giàu có, hay danh tiếng, bạn vẫn có thể cho người khác rất nhiều điều. Nhưng nếu bạn là người ích kỷ và có tư tâm, mặc dù bạn có rất nhiều thứ, bạn vẫn không thể cho ai một thứ gì và luôn luôn giữ lấy của cải của mình. Cổ nhân có câu:“Tâm để vô tư thiên địa khoan, tư tâm điền hung thốn bộ nan” (Với một người vô tư, trời đất trở nên rộng rãi vô cùng; với một người ích kỷ, mỗi bước đi đều thật nặng nề).

Tính lương thiện bao gồm sự khoan dung và quảng đại. Nó bao gồm luôn luôn nghĩ đến người khác trước, và vui vẻ khi người khác được hạnh phúc. Với người đại thiện vô tư, họ sẽ coi việc tạo phúc cho thiên hạ như là việc làm của họ vậy. Họ bao dung vạn sự vạn vật. Họ lấy khổ làm vui, đội trời đạp đất, tạo phúc cho thế gian, và để lại tiếng thơm muôn đời.

Khi người với lòng từ thiện thấy người khác đau khổ, họ cho phép người đó dùng mọi thứ mà họ có thể cho được. Họ càng quan tâm tới người khác, họ càng được nhiều hơn, và người khác càng gần gũi họ. Vì thế, đối với những người có lòng từ thiện, con đường trước mặt họ rộng lớn vô cùng và cuối cùng họ hoà tan vào cùng trời đất.

Mục đích của người ích kỷ là chiếm lấy và cất giữ. Họ muốn đoạt những gì mà người khác có. Họ làm tổn hại đến người khác vì quyền lợi của bản thân mình. Họ đẩy những khó khăn của mình cho người khác, và lòng ham muốn của họ sẽ không bao giờ được thỏa mãn. Niềm vui sướng của người ích kỷ chính là nỗi đau của người khác, và họ đau khổ khi mọi người vui sướng. Họ ăn không ngon, ngủ không yên. Thậm chí cả trong giấc mơ họ cũng lo sợ bị mất quyền lợi, và tranh đấu trong cả giấc mơ của họ. Họ tự hào về những lợi lộc mà mình giành được, và đau khổ vì những mất mát nhỏ nhoi. Họ đau khổ cả tâm lẫn thân, và không còn nhìn thấy tương lai.

Người ích kỷ chỉ nghĩ đến bản thân mình. Họ không thể cho ai một chút gì, và chỉ cố gắng chiếm lấy. Nhưng những việc đó làm cho chính họ bị mất mát. Con đường của họ càng trở nên hạn hẹp. Cuối cùng, họ mất tất cả.

Người Trung Quốc có câu: “Lùi một bước biển rộng trời trong”. Bước lùi này chính là một trận chiến giữa tính đại lượng và lòng ích kỷ. Lòng từ thiện là lùi một bước, và tính ích kỷ là tiến một bước. Khi bạn lùi một bước, dường như là bạn bị mất đi cái gì đó, nhưng thực ra bạn đang nhường bước cho người khác, con đường của bạn sẽ trở nên thênh thang hơn, và vì thế bạn có cảm giác như trời đất bao la hơn xưa. Nếu bạn tiến thêm một bước, dường như bạn chiếm được cái gì đó, nhưng thực ra bạn đang tranh giành của người khác và con đường của bạn trở nên chật hẹp hơn. Vì thế bạn cảm thấy cuộc đời đen tối hơn.

Lòng từ thiện và tính ích kỷ giống như thiên đàng và địa ngục trong tâm. Thể hiện lòng từ thiện hay tính ích kỷ là sự chọn lựa của mỗi cá nhân, và nó quyết định tương lai của một người. Hướng theo lòng từ bi, bạn đã chọn lựa lên thiên đàng! Hướng theo tính ích kỷ, chắc chắn là bạn đã chọn xuống địa ngục.

Dụng tâm chuyên nhất mọi sự tất thành

Trong “Hàn Phi Tử – Dụ lão” ghi lại chuyện “Triệu Tương Chủ cưỡi xe ngựa” như thế này:
Triệu Tương Tử (tức là Triệu Tương Chủ, là vua nước Triệu thời kỳ Chiến quốc) học Vương Lương kỹ thuật lái xe, sau đó bèn thử đua xe ngựa với Vương Lương. Kết quả, Triệu Tương Tử 3 lần đổi ngựa, không ngờ cả 3 lần đều rớt lại phía sau. Triệu Tương Tử nói với Vương Lương: “Khanh không truyền cho ta toàn bộ kỹ thuật lái xe à?”

Ảnh minh họa. (Nguồn: Wikipedia)

Vương Lương đáp: “Kỹ thuật lái xe thần đã truyền toàn bộ cả rồi, là do Ngài sử dụng có chỗ chưa đúng thôi. Muốn điều khiển xe thật tốt, mấu chốt là ở chỗ: con ngựa cần yên tâm vào người lái xe, tâm người cần tập trung vào việc điều khiển ngựa, lúc đó mới có thể chạy nhanh hơn, dần tiến bộ vượt bậc. Hiện giờ, trong lúc bị rớt lại đàng sau, Ngài muốn nhanh chóng đuổi theo thần; trong lúc dẫn trước, Ngài lại lo lắng bị thần vượt qua. Nhưng trong việc đua xe, không phải vấn đề ở chỗ dẫn trước hay là tụt lại sau. Bất luận dẫn trước hay tụt lại sau, tâm tư của Ngài hoàn toàn dồn hết vào thần, làm sao chuyên tâm điều khiển ngựa được nữa đây? Đó là nguyên nhân vì sao Ngài thua cuộc”.

Câu chuyện xưa này ngụ ý là dù cho làm việc gì đi nữa, trong quá trình cố gắng tiến về mục tiêu phía trước, đều cần phải chuyên tâm một thứ, tập trung cao độ, bài trừ tất cả tạp niệm quấy nhiễu, kỹ năng thành thục, thì mới có thể nhanh chóng tiến bộ và đạt thành công lớn.

Tham lợi trước mắt để lại hậu quả khó lường

“Đối với món lợi trước mắt, nếu nó không thuộc về bản thân mình, mà cố tranh giành để đạt được bằng cách bất chính sẽ đem đến hậu quả khó lường trong tương lai.”.

Bài học từ câu chuyện cổ: đừng lấy thứ gì trên một con thuyền không thuộc về bạn. (Bredehorn Jens/Pixelio)

Vào triều nhà Thanh, dưới thời trị vì của Hoàng đế Khang Hy, có một cặp vợ chồng cư ngụ và chăm sóc cho các cánh đồng của họ ở chân núi Xielu thuộc dãy Côn Sơn. Một cơn bão bất ngờ nổi lên và một tia sét đánh chết người chồng. Dân làng nghĩ rằng người chồng là một người đàn ông trung hậu và không thể hiểu được số phận của anh. Người vợ của anh buột miệng nói: “Điều này đã xảy ra vì 10 cân thịt”.

Ngạc nhiên, mọi người muốn nghe kể rõ thêm.

“Mùa đông năm ngoái, chồng tôi chèo thuyền vào thị trấn, nộp thuế và trả tiền hợp đồng thuê đất. Khi neo chiếc thuyền, anh nhận thấy có một tảng thịt đang nằm trong một chiếc thuyền không người ở gần đó. Không có ai xung quanh, nên anh đã lấy tảng thịt, mang nó về nhà và đem cân, nó nặng 10 cân. Cuối cùng họ phát hiện ra đó là thịt của một gia đình giàu có sống dọc theo con sông này. Người hầu gái rửa thịt ở sông đã bị xao nhãng, và cô đã bỏ công việc đó dở chừng.

“Khi trở lại, cô tìm không thấy tảng thịt đâu nữa cả. Khi cô trở về tay không, bà chủ của cô tức giận trách mắng cô thậm tệ và đánh đập cô, vô tình giết chết cô. Ông chủ nhà trở nên cực kỳ lo sợ khi phát hiện ra những gì vợ mình đã làm. Bản thân bà chủ trở nên quẫn trí đến nỗi bà đã treo cổ tự tử. Và bây giờ chồng tôi đã chết vì bị sét đánh.

“Khi lấy được thứ mà người khác mất, nếu những thứ thu được ấy đáng lẽ không phải là của chúng ta, người ta có thể đắc ý là đã thắng lợi được một thứ nào đó, nhưng trong thực tế nó báo trước điều chẳng lành cho người khác và chỉ mang lại đau khổ cho chính mình”.

Cô kết luận: “Anh ấy thất đức. Như thế, một mối lợi nhỏ có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường!”